Geceleri yeterince uyuduğunuzu düşünmenize rağmen sabah yorgun ve bitkin mi uyanıyorsunuz? Gün içinde sürekli uykulu musunuz? Sebebi uyku apnesi olabilir. Peki, uyku apnesi tam olarak nedir ve nasıl fark edilir? Gelin birlikte inceleyelim.

Uyku Apnesi Nedir?

Uyku apnesi, uyku sırasında kişinin nefesinin tekrarlayan şekilde kısa süreli durması (apne) ile karakterize edilen ciddi bir uyku bozukluğudur. Bu nefes durmaları genellikle 10 saniyeden uzun sürer ve gece boyunca onlarca hatta yüzlerce kez tekrarlanabilir. Bu durum uyku kalitesini ciddi anlamda düşürür ve uzun vadede kalp, tansiyon ve beyin sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Uyku Apnesi Türleri

1. Obstrüktif Uyku Apnesi (OUA): En yaygın tiptir. Boğazdaki kasların gevşeyip hava yolunu tıkamasıyla oluşur.
2. Santral Uyku Apnesi: Beynin solunumu kontrol eden sinyalleri düzgün göndermemesi sonucu ortaya çıkar.
3. Karma Tip (Mikst): Hem obstrüktif hem santral apne tiplerinin birlikte görülmesidir.

Uyku Apnesinin Belirtileri Nelerdir?

Uyku apnesi çoğu zaman kişinin kendisinden çok, aynı odada uyuyan kişi tarafından fark edilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Yüksek sesle horlama
• Uykuda nefesin durması (başka biri tarafından gözlemlenir)
• Geceleri ani uyanmalar ve boğulma hissi
• Sabahları ağız kuruluğu veya baş ağrısı
• Gün içinde aşırı yorgunluk ve uyuklama
• Konsantrasyon zorluğu ve unutkanlık
• Sinirlilik, depresyon belirtileri
• Gece sık idrara çıkma

Uyku Apnesi Kimlerde Daha Sık Görülür?

Bazı risk faktörleri uyku apnesi gelişme ihtimalini artırır:

• Fazla kilo veya obezite
• Kalın boyun çevresi
• Erkek cinsiyet
• 40 yaş üzeri olmak
• Sigara ve alkol kullanımı
• Ailede uyku apnesi öyküsü
• Burun tıkanıklığı veya anatomik yapısal bozukluklar (geniz eti, deviasyon)

Uyku Apnesi Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Uyku apnesi tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemlerine yol açabilir:

• Yüksek tansiyon
• Kalp hastalıkları (aritmi, kalp krizi, kalp yetmezliği)
• İnme (felç) riski
• Tip 2 diyabet
• Trafik ve iş kazaları (gün içi uyuklama nedeniyle)
• Depresyon ve hafıza sorunları

Hangi Uzmanlık Alanına Başvurulmalı?

Eğer yukarıdaki belirtileri yaşıyorsanız ilk olarak bir Kulak Burun Boğaz (KBB) ya da Göğüs Hastalıkları uzmanına başvurabilirsiniz. Bu uzmanlar sizi gerekirse bir Uyku Laboratuvarına yönlendirir. Uyku apnesi tanısı genellikle polisomnografi adı verilen gece boyunca yapılan bir uyku testi ile konur.